Interview met Hans-Georg Maassen: ‘Alles wat zich ter rechterzijde van Angela Merkel begeeft, geldt nu als onaanvaardbaar’

 

Dit is de vertaling van een interview met Hans-Georg Maaßen (1962), tot november 2018 president van de ‘Bundesamt for Verfassungsschutz (BfV), één van de drie geheime diensten in Duitsland. Het interview verscheen in het tijdschrift “Die Junge Freiheit, wekelijks tijdschrift voor debat” – op 9 augustus 2019.

Maaßen: „Alles rechts von Frau Merkel gilt schon als inakzeptabel“ – JUNGE FREIHEIT https://t.co/dAebQnYFMU

— Hans-Georg Maaßen (@HGMaassen) August 21, 2019

‘Dr. Hans-Georg Maaßen: De jurist, geboren in 1962 in Mönchengladbach was vanaf 2012 tot 2018 president van het Federaal bureau ter bescherming van de grondwet en eerder hoofd van de staf terrorismebestrijding van het Duitse Ministerie van Binnenlandse Zaken. Na zijn kritiek op de zogenaamde ’klopjacht‘-beelden uit Chemnitz werd hij afgezet en later voortijdig met pensioen gestuurd.

Naar aanleiding van de zogenaamde ’klopjacht-beelden’ van Chemnitz van 26 augustus 2018, waarin bewijs zou zijn geleverd van het bestaan van klopjachten van Duitse rechtsextremisten op buitenlanders, bestreed Hans-Georg Maaßen de lezing hierover van Angela Merkel, bondskanselier van Duitsland, en moest daardoor het veld ruimen. Vandaag de dag maakt hij zich sterk voor een conservatieve vernieuwing van de CDU (de Duitse Christendemocraten, vgl. CDA) en waarschuwt hij voor een maatschappelijke crisis. In het interview met het wekelijks tijdschrift voor debat “die Junge Freiheit“ alarmeert Maaßen ons voor een ’erosie van onze democratie’. Het gesprek verscheen eerder op 9 augustus 2019 in nummer 34/19 van genoemd tijdschrift.

Die Junge Freiheit (dJF): Meneer Maaßen, terwijl u enkele maanden geleden nog de hoogste beschermer van onze grondwet was, wordt u nu door enkele critici gezien als latente vijand van diezelfde grondwet. Wat is er gebeurd?

Hans-Georg Maaßen (H-GM): Dat komt omdat – afgezien van mensen die sowieso tegenstanders van bescherming van de grondwet zijn, zoals linkse extremisten – er politieke tegenstanders zijn die mij in een bepaalde hoek proberen te duwen.

dJF: Dat kan zo zijn, maar zo werkt de politiek toch?

H-GM: In tegendeel. Ik zie met grote zorgen aan, dat de linkse politici inhoudelijke discussies steeds vaker onmogelijk maken en zij hun politieke opponenten in diskrediet brengen, ja zelfs demoniseren. 

dJF: Een voorbeeld graag?

H-GM: Om voor populist of rechts-extremist uitgemaakt te worden is het voor linkse politici al genoeg als je uit zogenaamde ’rechtspopulistische’ media citeert.

dJF: Doelt u op het verwijt, dat u op Twitter een artikel van de website van JouWatch aangehaald hebt?

H-GM: Kort geleden heb ik een bijdrage van de site netzpolitik.org getwittert. Niemand vermoedde, dat die site links, zo niet links-populistisch is. Een paar dagen later was het al genoeg ophef uit te lokken, door via  journalistenwatch.com te melden dat die site ’rechts’ is. Dat is precies wat ik net bedoelde: de weigering om een inhoudelijk debat aan te gaan. Niet de inhoud wordt bekritiseerd, maar de bron. Deze weigering het debat te voeren is schadelijk voor onze democratie en toont, dat een aanzienlijk deel van de politici aan linker kant klaarblijkelijk tegen het democratisch discours zijn, of dat zij daartoe eenvoudigweg niet in staat zijn.

Feiten worden genegeerd omdat zij van ’rechts’ komen

dJF: Ruprecht Polenz, de voormalige secretaris-generaal van de CDU, heeft u vanwege uw tweet van de website van JouWatch in een gastbijdrage voor het tijdschrift „Focus“ tot de Sarazzin van de CDU verklaard. Thilo Sarazzin, voormalig lid van de Raad van Bestuur van de Duitse centrale bank, heeft met zijn boek “Deutschland schafft zich ab“ (2010, Duitsland schaft zichzelf af) de nodige controverse over zichzelf afgeroepen met zijn stellingen dat de immigratiepolitiek en multiculturele samenleving zijn mislukt en teveel geld kosten. Karin Prien, CDU minister in de noordelijke deelstaat Schleswig-Holstein en woordvoerster van de „Unie van het midden“ binnen de CDU, heeft u verzocht uit het CDU te vertrekken omdat u met het aanhalen van JouWatch bewust zou hebben geprovoceerd.

H-GM: Ik acht dat onfatsoenlijk, maar heb geen behoefte daar verder op te reageren. Het is in feite zo, dat ik ’alles’ al gelezen heb, vanzelfsprekend linkse, rechtse en extremistische publicaties. De vraag is niet:“Wat lees je“?, maar of en zo ja wat je daarvan overneemt als jouw gedachtengoed. En als ik er dan aan denk dat het journaal voor de berichten over de zogenaamde  ’klopjacht’ in Chemnitz uit een links-extremistische bron heeft geput, die – dat weten wij inmiddels, er helemaal niet is geweest – dan wordt duidelijk hoe het probleem in elkaar steekt:  Maatschappelijk wordt zelfs geaccepteerd, dat een kwaliteitsmedium uit een links-extreme bron put die elke journalistieke basis mist.

Als totaal onaanvaardbaar zou daarentegen moeten gelden, dat zelfs als de informatie juist is, men zich niet op een rechtse bron zou mogen beroepen.  Waarom zou je niet met elkaar over zaken mogen praten, welke dat dan ook zijn, als die van een rechts of van mijn part van een rechtsextreem medium komen? Wat telt zijn de feiten! Het kan niet zo zijn, dat een gesprek daarover niet relevant is, alleen omdat die zaken niet uit een zogenaamd goedgekeurde bron komen.  Als jurist heb ik geleerd, dat ik iemand onbevooroordeeld aanhoor, ongeacht geslacht, religie, ras of afkomst, evenzo ongeacht zijn politieke mening en zelfs of hij extremist is of zelfs al eerder is veroordeeld.

dJF: Is dat alleen een excess of  is er sprake van een crisis?

H-GM: Het zijn vele excessen die het fundamentele probleem van onze democratie vormen. Want zij leiden tot een verdergaande erosie van onze democratie en de maatschappelijke samenhang. 

 Vernietigend voor de democratie

dJF: Uit een enquête in Allensbach (Baden-Württemberg) van mei dit jaar voelt 58 procent van de Duitsers zich niet meer veilig om ongezouten in het openbaar hun mening te geven. Reactie van de politiek: nul.

H-GM: Dat verbaast mij niets. Ik hoor steeds vaker van burgers dat de speelruimte om te zeggen wat ’toegestaan’ is zonder direct voor extremist te worden uitgemaakt steed smaller wordt. De strijd tegen rechts-extremisme is allang een strijd tegen rechts geworden. Voor alle duidelijkheid: Alles wat zich ter rechterzijde van Angela Merkel begeeft, geldt nu als onaanvaardbaar en dat wordt gestigmatiseerd, ingeperkt of bestreden. Die methode van sociale isolering van politieke tegenstanders komt rechtstreeks uit de gifkast van totalitaire regimes en is absoluut vernietigend voor de democratie.

dJF: Hoe zit dat dan?

H-GM: Democratie werkt alleen als ook andersdenkenden hun argumenten naar voren kunnen brengen er er bereidheid is met elkaar in gesprek te gaan. Als dat niet gebeurt ontvalt aan de samenleving het democratisch draagvlak.

dJF: Hebben de media daar aan aandeel in?

H-GM: Helaas zelfs een aanzienlijk aandeel – niet alleen de politici ter linker zijde maar ook een groot deel van de journalisten weigert om inhoudelijk debat te voeren en sluit dat uit. Wat wij nodig hebben is consensus dat die handelwijze in een democratie smerig spel is. 

Vroeg of laat komt de omslag binnen de CDU/CSU

dJF: U hebt het over linkse politici en de media, maar hoe ziet het er eigenlijk  – twee ’partijvrinden’ werden hiervoor al aangehaald – binnen uw partij uit?

H-GM: Helaas is binnen de CDU en de CSU, de christendemocratische zusterpartij uit Beieren, de bewustwording hierover nog onderontwikkeld. En sinds lange tijd is binnen onze christendemocratische unie een zwaar debat in gang gezet door de vleugel van de ’links-groene partijfunctionaren’ die zichzelf als het midden aanduiden en een niet linkse conservatieve vleugel, die door de zogenaamde ’waardeunie’ wordt vertegenwoordigt die in 2017 binnen de partij werd opgericht tegen de vluchtelingenpolitiek van Merkel.

dJF: Hoe zal dat conflict aflopen?

H-GM: Volgens een partij-enquête is 77 procent van de CDU aanhangers ervoor, dat de genoemde waardeunie inhoudelijk meer in acht genomen wordt.

dJF: Tegelijkertijd zie je dat de partijleiding zich steeds meer naar links beweegt.

H-GM: Dat laat zien, hoe scherp de splijting binnen de partij is. Maar precies die zal vroeger of later tot een omkering binnen de unie van CDU/CSU leiden. 

dJF: Hoe ziet u dat dan?

H-GM: Omdat die splijting toch niet altijd weer verder vooruitgeschoven kan worden.

dJF: Tot nu toe heeft de partijleiding zich er anders niets gelegen aan laten liggen om de linkse koers verder te volgen. 

H-GM: Ik zeg alleen dat de partijleiding niet zo stabiel is als zij er uitziet.

dJF: Waar doelt u concreet op?

H-GM: Dat zullen de komende ontwikkelingen binnen de unie CDU/CSU aantonen.

Druk om te hervormen

dJF: Annegret Kramp-Karrenbauer, de huidige partijvoorzitter van het CDU, heeft onlangs zelf geprobeerd zich enige millimeters tegen de linkse partijkoers af te zetten. Daarvoor is zij door de media zo ontiegelijk bestraft, dat haar politieke toekomst inmiddels onzeker is. Van welke kant zou een dergelijke cultuuromslag binnen de partij moeten komen? Misschien van Jens Spahn of van Friedrich Merz? Of denkt u in dat verband aan geheel nieuw geluid?

H-GM: Ik heb geen glazen bol, maar wat duidelijk zijn moet, is dat de CDU in 2019 nog drie deelstaatverkiezingen in het vooruitzicht heeft evenals de evaluatie van de huidige coalitie met de SPD, de Duitse sociaaldemocraten, die tot een wijziging van de huidige regering zo niet tot nieuwe landelijke verkiezingen leiden kan. Daarbij komen in de komende twee jaar nog economische en financiële uitdagingen voor Duitsland die naar mijn mening onvoldoende zijn voorbereid.

dJF: Het is echter toch een volkomen illusie te denken dat de partijkoers daardoor zal veranderen?

 H-GM: Weet u dan soms, wat er over een jaar of twee jaar zal gebeuren? Het zou van mij aanmatigend zijn dat te beweren.

dJF: Het klinkt alsof u er geen concrete voorstellingen van kunt maken, maar alleen hoop hebt.

H-GM: Neen. Ik zie een duidelijke breuklijn in de partij en in de samenleving en het verloop daarvan. Ik zie de waarachtige veranderingen in ons land en de druk om te hervormen wordt opgebouwd, die al snel niet meer met het instrumentarium van de links-groene-midden-vleugel van de partij af te wenden zal zijn, maar alleen met die van de ’waardeunie’. Of de omkeer binnen de partij dan een metamorfose van de partijleiding betekent of dat het enkel tot een nieuw geluid leidt, dat weet ik niet.

dJF: Stel dat u gelijk hebt, komt er dan een samenwerking met de AfD, de partij vergelijkbaar met de Nederlandse PVV?

H-GM: Op het moment kan er geen sprake zijn van een samenwerking met de AfD. Daarvoor zijn haar problemen met interne partijcritici en radicale partijleden te groot. Het hangt er dus van af of zij die in bedwang krijgen. 

dJF: Enkele onder uw vrienden en vijanden adviseren u zich bij de AfD aan te sluiten.

H-GM: Ik ben niet toevallig sinds 1978 bij de jonge Unie van CDU/CSU en daarna bij de CDU lid geworden, namelijk omdat haar waarden mij aangesproken hebben. Ondanks wat er de laatste tijd gebeurd is, vind ik daar toch mijn politieke thuis. En ik laat mij niet door linkse of groene politici uit mijn politieke nest jagen.

Geen bewijs voor ’klopjacht’ in Chemnitz

dJF: Stel dat een samenwerking met de AfD u ook niet bevalt. Met wie zou een veronderstelde nieuwe CDU/CSU-unie dan moeten regeren?

H-GM: Mijn doel is het niet met haar een coalitie te vormen. Ik zou veeleer – volgens het adagium van Franz Josef Strauss, de overleden populaire leider van de CSU in Beieren – dat er “rechts van de CDU/CSU geen democratisch gelegitimeerde politieke partij mag zijn“ de AfD overbodig maken. En ik geloof dat dat mogelijk is!

dJF: Uw hernieuwde politieke betrokkenheid is vooral bekend geworden door de affaire rond de beweerde ’klopjacht’ van Chemnitz.

H-GM: Ik heb geen zin mij daarover in dit gesprek uit te laten.

dJF: Waarom niet?

H-GM: Ik wil geen oude koeien uit de sloot halen.

dJF: Maar die zaak raakt toch niet alleen u? Door die bewerking van bondskanselier Merkel over deze ’barbaarse mensenjacht’ stond heel Duitsland in 2018 op de barricaden zoals nooit tevoren.

H-GM: Ik heb in mijn werkzame leven geleerd uitingen van teleurstelling achterwege te laten en in plaats daarvan feiten te analyseren. Feit is, dat er geen bewijs is voor een ’klopjacht’ in Chemnitz. Dat heb ik duidelijk naar voren gebracht.

dJF: Dat de mainstream media diegenen die het bij het rechte eind hadden en zelfs de landsregering voorgelogen hebben laat u zomaar buiten beschouwing? Alsof dat slechts een vergissing is geweest?

H-GM: Daar zou ik een hoop op kunnen zeggen. Misschien een andere keer.

Er werd politieke druk op mij uitgeoefend

dJF: Die media spraken naar aanleiding van de zogenaamde ’klopjacht-beelden’ destijds over het door u verspreiden van doelbewust misleidende informatie.

H-GM: Zoals gezegd… En voordat u op het idee zou komen; ik zal mij ook niet over het werk van het Federaal bureau en mijn opvolger Thomas Haldenwang uitlaten. 

dJF: Die geldt volgens critici als gewillige partij voor linkse politici in de bondsregering om de grondwet als politiek instrument te gebruiken, welk gebruik u nog hebt verworpen.

H-GM: Ik zeg alleen, dat er op mij en mijn collega’s van het federaal bureau ter bescherming van de grondwet druk werd uitgeoefend om de AfD hoe dan ook in de gaten te houden. Dat heb ik in alle objectiviteit echter weerstaan en daarentegen een onderzoek gestart om vast te stellen of die partij een onderzoeksgeval was of niet.

dJF: Hoe zag die druk er uit?

H-GM: Enkele politici hebben beweerd als zou ik AfD-sympathisant zijn. Anderen wilden mij uit mijn functie van president van het federaal bureau laten zetten.

dJF: Een schandaal?

H-GM: Nee, een schandaal zou het zijn geweest als zij mij gedwongen hadden. Druk uitoefenen over uitlatingen, daarvoor de media in te zetten of parlementaire vragen te stellen is weliswaar ondemocratisch, maar zo is de politiek.

dJF: Als de bescherming van onze grondwet na uw vertrek als president zich nou net vormt naar de toen uitgeoefende druk, waartegen u zich geweerd hebt, ligt het dan niet voor de hand te zeggen dat de grondwet politiek geïnstrumentaliseerd is?

H-GM: Mijn critici zouden zeggen: “Dat bewijst dat uw opzet was een beschermer van de AfD te zijn“.Voorzichtig maar dus met alle complottheorieën.

Onze maatschappij staat voor een ingrijpende crisis

dJF: U heeft als topambtenaar jarenlang toegang tot het hart van de macht gehad. Waarom voeren onze politici dit beleid?

H-GM: Zulke ’politici’ in algemene zin zijn er niet. Wel politieke types. Een van de meest voorkomende typen is helaas het ideologisch verblinde – vooral met betrekking tot buitenlander- en veiligheidspolitiek – waarbij het nauwelijks mogelijk is met rationele argumenten binnen te dringen. Een ander type is dat die niet goed geïnformeerd is, bijvoorbeeld omdat hij zich gespecialiseerd heeft in financiën, daar enthousiast mee werkt, en hij eigenlijk over vluchtelingenstromen en immigratie ook niet meer weet dan de gemiddelde krantenlezer. En er is het type, en dan heb ik voornamelijk de leiders en strategen op het oog, dat alleen bezig is nieuwe kiezers te trekken en de eerstvolgende verkiezingen te winnen.

Dat is echter een groot probleem geworden: dat de politiek steeds minder op basis van haar grondbeginselen gevoerd wordt, maar eerder op basis van overwegingen om de verkiezingen naar zich toe te kunnen halen. Want daarmee brengt een partij verraad aan een deel van haar partijprogramma, haar leden en haar kiezers. Lange tijd gold bij verkiezingen dat een zo groot mogelijk deel van het electoraat van politieke concurrenten gewonnen moest worden. Dat heeft echter tot grote schade aan de vaste kern van kiezers van de partij en aan haar authenticiteit geleid waardoor onze democratie en onze maatschappij nu voor een diepe crisis staan die fatale gevolgen zal hebben, als het ons niet lukt om die tijdig te beslechten.