Opnieuw de gifbeker voor Socrates: ‘Dode, witte filosofen moeten weg’

‘Hoe wit is nu de studie van de Middeleeuwen’, stond er vandaag in NRC. Wie klikt leest dat er ‘een discussie’ en ‘ophef’ zou zijn over deze vraag. Dat betekent meestal dat een paar policor progressieve ayatollahs boven de hoofden van redelijk denkende (maar laffe) mensen wetenschap en debat op kleur willen rangschikken in plaats van relevantie – op inhoud. Anderhalf jaar geleden stond er net zoiets in dagblad Trouw: ‘Weg met de hegemonie van de witte filosoof.  Daarover schreef ik toen:

‘Journalist en programmamaker Kiki Kolman gaat helemaal social justice op de dominantie van witte, dode mannen in de filosofische canon. Nietzsche, Aristoteles, Foucault, Arendt, Kant, Plato, Rousseau. Zo zo. ‘Op een enkele uitzondering na’ wit en dood, schrijft ze. De retorische vraag in de kop luidt: ‘De filosofie is te wit, te mannelijk, verouderd, klinkt het. Is de filosofische canon toe aan vernieuwing?’

Echoput

Beste Kiki, wat er ‘klinkt’ komt echt alleen maar uit de echoput van identiteitspolitiek, er is verder helemaal niemand met hersenen die vindt dat Socrates ‘te wit’ is en over zijn graf heen aan tunnelvisie lijdt. Het is namelijk racistisch en absurd. En krankjorum om wat ‘dood’ is ‘achterhaald’ te noemen. De Westerse filosofie is geen hamster die je begraaft. En het is seksistisch om meer vrouwen (ten koste van mannen) in de faculteiten te willen. Kolman:

“De discussie hangt samen met een groeiende aandacht voor diversiteit binnen universiteiten in het algemeen. Filosofie komt er op dit gebied slecht vanaf. In 2013 werkten in totaal 65 hoogleraren aan Nederlandse filosofie-faculteiten. Zeven van hen waren vrouw. Deze verhoudingen zijn sindsdien iets beter geworden, maar nog zeker niet gelijk.”

Marli Huijer’s theeleuterige tussendenken

Ik vind zeven al erg veel. Van die zeven hoor ik weinig interessants langskomen. De afgelopen ‘denker des Vaderlands’, Marli Huijer met haar theeleuterige ‘tussendenken’, was ook al om te huilen. Vrouwen (uitzonderingen daargelaten) zijn geen filosofen om dezelfde redenen dat ze geen grote componisten zijn of kunstenaars. Omdat ze niet graag afdalen naar de hel van artistieke vertwijfeling, waar bloed, zweet en verborgen tranen misschien ooit iets tot stand brengen. Een poging waartoe mannen wel bereid zijn. Gewoon een feit.

Hannah Arendt was een uniek talent die bovendien tot grote inzichten kwam door haar vriendschappen met… witte, mannelijke, dode denkers! Niet door postkoloniaal te huilen met haar vriendinnen over haar joodse ‘identiteit’. Ze was onconventioneel en durfde tegen de communis opinio in te gaan – ook iets wat de meeste vrouwen niet graag doen. Haar baanbrekende idee over ‘de banaliteit van het kwaad’ (in het kader van het Eichman proces) kostte haar bijna haar hele vriendenkring en carrière.

How to argue with stupid?

Ze nam risico’s en wilde geen speciale behandeling vanwege haar afkomst. Zo is het haar gelukt om groot te worden. In 2017 doen jullie SJW’ers alsof ‘diversiteit’ dat in zich bergt. Alsof diversiteit ook maar iéts betekent als je tegelijkertijd denkt dat je je plek mag opeisen ten koste van anderen. Filosofie is niet voor slachtoffers en gefrustreerden. Je moet namelijk vrijkunnen denken – tegen de stroom van (je eigen) erbarmelijke omstandigheden in. En logica kunnen hanteren. Maar dat zal volgens Kolman ook wel een postkoloniale, witte, blinde vlek zijn. How to argue with stupid? 

Social justice diarree

En ging het nog maar om Joods, of Westers, of boeddhistisch – over het meenemen van de culturele achtergrond in de ‘discussie’ over diversiteit. Nee, te omslachtig. Met de keuze voor ‘zwart’ weet Kolman tenminste zeker dat we goed zitten.

“Over de culturele achtergrond van onderzoekers en studenten zijn geen cijfers bekend, maar filosofie-faculteiten staan bekend om hun witte aanzicht. (…) Het is een van de belangrijkste argumenten die critici op de canon aanhalen: hoe kan filosofie ooit meer aantrekkelijk worden voor studenten met een diverse achtergrond als zij zich niet herkennen in de docenten noch in de voorgeschreven auteurs?”

Dit is het meest racistische wat ik vandaag gehoord heb. Dus als ik het goed begrijp zijn filosofische parels als de ‘allegorie van de grot’ (Plato), ‘God is dood’ (Nietzsche) en het ‘categorisch imperatief’ (Kant) onvoldoende eenspiegel waarin je je eigen pigment kunt terugzien? Is dat het oordeel van het social justice tribunaal?

Deze narcistische vandalen herkennen geen aantrekkelijke ideeën meer in de door Plato himself opgerichte Academie omdat ze liever hun social justice diarree uitstorten over anderen. In het kapot maken van de Academie voelen de studenten en docenten van de ‘kritische theorie’ zich bovendien te weinig gesteund.

“Maar juist voor mensen met kritische visies is het moeilijker om door te dringen tot de filosofie. “Als je je bezighoudt met onderwerpen die niet aansluiten bij de canon, kom je al snel in het domein van ‘niet echte filosofie’”, merkt Annemie Halsema, universitair docent hedendaagse filosofie aan de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam. “Postkoloniale filosofie is bijvoorbeeld ‘niet echt filosofisch’. Maar wat nou precies wel filosofisch is, is niet eenduidig vast te leggen. De gehanteerde standaard is vaag.”

Letters en woorden in de juiste ideologische volgorde

Betogen dat witte, dode mannen allemaal ‘dezelfde blinde, koloniale vlek’ hebben is niet filosofisch omdat er geen enkel geestelijke krachtinspanning heeft plaatsgevonden om die letters en woorden in de juiste volgorde te zetten.

Al dit soort artikelen, deze van Kolman, het commentaar van Annemie Halsema, de wetenschap van Gloria Wekker, de haat voor het Westen van Jay Garfield en Bryan van Norden – het is een grote, collectieve nasynchronisatie van onzin. Historie en het heden zijn triviaal en verwerpelijk voor ze. Kennis en wijsheid een schaduw op de muur van de grot. And we are stuck with stupid.