Drie jaar geleden vond Beatrice de Graaf terroristen nog “sukkels”, nu is elke ideologisch verdwaasde psychopaat de schuld van Trump

Sietske Bergsma

Ik ben jurist/journalist en schrijf vrijpostig en grondig over de grote thema’s van deze tijd. Met belangstelling of plezier gelezen? Doe een donatie voor het vrije woord. Dank!

Dit onderstaande artikel van mijn hand verscheen eerder d.d. 24 maart 2016. Dit was vlak na de gijzelingsactie en schietpartij in het Belgische Vorst, waarbij ook de terrorist van de Bataclan, Salah Abdeslam betrokken was. Toen noemde terrorisme expert Beatrice de Graaf terroristen nog ‘sukkels’ en had het niets met onze tijd van doen, maar met het natuurlijke verloop (in golven) van terrorisme. Hoe anders nu. Elke linkse, rechtse drugsverslaafde jongere die Trump in zijn ‘manifest’ noemt (dus óók als hij daar kritiek op Trump heeft en zelf Democraat claimt te zijn) betekent ‘de schuld van Trump’, waarbij het gedachtengoed van Trump-aanhangers er ook wordt bijgesleept. Dat zeg ík niet, dat vindt Beatrice de Graaf, in 2019. Wat een verschil met drie jaar geleden. Wat zou er veranderd kunnen zijn? Nou ja op zijn minst dat we jarenlang islamitisch en links gemotiveerd terrorisme hebben gedownplayed en nu vol op het orgel paniek zaaien als de dader politiek welgevallige informatie achterlaat. Nou niet bepaald zorgvuldig als voorkomen ook betekent iemand niet teveel aandacht geven. Om als mainstream media zoveel aandacht te geven aan Christchurch en El Paso. Tenzij rechts-extreem gemotiveerd terrorisme natuurlijk welkom is, dan wel. Maar dan denk ik alleen maar hardop he?

“Het helpt natuurlijk allemaal niets als je vlak na een terroristische aanslag het TV-college van Beatrice de Graaf gaat terugkijken (voor het eerst) of iets anders ‘rationeels’ erbij pakt, zoals een  boekje uit mijn kast van Rudiger Safranski: ‘Het Kwaad, het drama van de vrijheid’, maar een mens moet wat. In het boekje is niks concreets of beschouwends te vinden over terrorisme. Het begint met de uitdrijving van Adam en Eva uit het Paradijs en eindigt met een interessant betoog over Hitler en dan heb je dus eigenlijk de hele spanbreedte van het Kwaad al gehad. Het is geschreven vóór 11 september 2001 moet ik erbij zeggen, maar ook over eerdere ‘golven van terroristisch geweld’, waar Beatrice het over had, wordt niets vermeld.

Geeft niks, want als je goed naar De Graaf luistert moeten we ook de vierde golf, ‘het religieuze terrorisme’, niet al te zwaar opnemen en deze het liefst vandaag nog aan de geschiedenis toevoegen, waar het hoort: in een periodieke grafiek, zodat de parabolen naast elkaar een prettige zekerheid vormen, van de anarchisten (1880-1920), via de antikoloniale terroristen (1920-1960), via de linkse terroristen (1960-1989) naar de moslimterroristen van nu. Als ze nou maar meekeken denk je bijna, dan zouden ze dat zelf ook inzien. Hoe dan ook, het is sowieso een kwestie van tijd totdat de terroristen vanzelf het onderspit delven. Dit werk van ‘sukkels’, aldus De Graaf, is van voorbijgaande aard, dus kop op!

Ik vraag me inmiddels af hoe zo’n optimistische houding vol te houden is. De beelden op TV en internet van rennende, gewonde, bebloede mensen zullen vast ook wel op het netvlies van onze voorouders hebben gestaan, en hun wereld is niet vergaan, maar zaten zij te wachten tot het overwaaide, hadden zij zoveel doden wereldwijd als wij in de afgelopen jaren, in een samenleving die zo snel zo wezenlijk veranderde?

Ik moet niet alleen in me opnemen dat Salah Abdeslam 126 dagen ongehinderd kon reizen, met een muts op als vermomming langs het politiebureau kon lopen en zich beschermd wist door zijn omgeving. ‘Moeder Jihad’ ving hem op in een sociale huurwoning van waaruit haar zonen ook waren uitgevlogen naar de heilige oorlog in Syrië. En boos dat ze waren toen hij werd gepakt! Hoe durven we. Op sommige scholen in Nederland werd gejuicht na de aanslag van dinsdag, en terwijl wijkagenten mensen opriepen dergelijke signalen door te geven, stonden ze vervolgens bij incorrecte twitteraars op de stoep.

Wie zijn hier nou de sukkels?! ‘Onze open, vrije samenleving is onze redding, de oplossing’, zegt De Graaf. Ze vindt het belangrijk dat we praten, onderhandelen, luisteren. Maar hoe kan dat als veel moslims, om te beginnen in het Molenbeekse kalifaat, zich niet tegen deze terreurdaden uitspreken? Dat moet niet hoeven zeggen we, maar wat zeker niet moet hoeven, nee mág, is dat we als een soort masochisten religie boven onze wetten laten gaan, dus helemaal zelf die openheid en vrijheid inruilen voor… ja, voor wat eigenlijk? De open, vrije samenleving zie ik niet als een buffer, maar eerder als een weggeefwinkel, altijd uitverkoop!

Nog meer optimisme: de kans dat je een dodelijke val van de keukentrap maakt is velen malen groter dan dat je slachtoffer van een terreuraanslag wordt. Maar hoe zit het dan met de samenleving die onder mijn ogen verandert en waar ik van de ene verbazing in de andere val? Ik ben al gewend aan alle veiligheidsmaatregelen, het verlies aan privacy, dingen die ik niet eens meer zo erg vind, want je moet realistisch zijn en vrijheid mag wat kosten, maar de sfeer van onvrijheid is net zo goed een schrijnend gevolg van het geweld en de angst. Op welke grafiek staat dat aangegeven?

Ik ben ook benieuwd of tijdens die andere golven van terreur uit het verleden ook mensen in ‘talkshows’ zaten na een bloedige aanslag om de kijkers thuis te overtuigen dat de terroristen niet mogen winnen terwijl we weten dat ze niet zullen winnen, daar gaat het niet om, maar dat er ondertussen achter onze rug wel een hele andere overwinning wordt behaald. Die van de groeiende onderdrukking van vrouwen, homo’s, Christenen, Joden, en Westerse waarden in het algemeen. Onder onze ogen.

Ik had uiteindelijk wel wat aan het boek van Safranski, maar dan dat deel over Goethe. Goethe zou tegen De Graaf zeggen: ‘met historisch rangschikken verander je geschiedenis weer in een gebeuren en ga je het verontrustende inzicht uit de weg dat geschiedenis soms ook gemaakt wordt door figuren die demonisch zijn.’  Zou het? Ik geloof het wel. Het denken in structuren en termen van een historische logica heeft er toe bijgedragen dat de rol van de enkeling in de geschiedenis gebagatelliseerd werd. Zoals Hitler, zoals de aanslagplegers en zoals alle politici en gewone mensen die verwijtbaar in Europa de sukkel uithangen.”

Vergeet niet te doneren, als je het echt verschillende geluid in de media wilt blijven horen! Dank.