Voor iedereen, maar vooral de mensen die nu op de Nederlandse rollator-rijbaan ‘op slot’ in de file staan en straks thuis op de tv gaan horen dat het ‘vanwege de stikstofcrisis’ allemaal ‘zo ontzettend rot is maar nodig’, is hier alvast de close read van de tweets van Mark Rutte en de VVD vandaag.
Dit pakket laat zien dat er geen taboes zijn om tot een oplossing te komen in dit moeilijke dossier. Niemand vindt dit leuk maar hier speelt een groter belang. Het is nodig om te voorkomen dat Nederland op slot gaat en dat banen onnodig verloren gaan. https://t.co/WDRoahOWnc
— Mark Rutte (@MinPres) November 13, 2019
Ik kan hier dus minutenlang naar staren. Bekijken in nachtmodus, de reacties eronder lezen en afgeleid worden door het gezicht van Mark Rutte erbij. Ik zie een gefermenteerde gedaante, een mens uitsluitend bedoeld om lang mee te gaan in het politieke spel. Ik zie geen boevenkop, dat was makkelijker geweest, dit is erger. Er is niemand die hij aankijkt in die foto, niemand waar hij voor wegkijkt. De politiek ingeblikte boodschap van deze tweet past er perfect bij.
Zelfs de witte ruimten en lidwoorden zijn gelogen. Om te beginnen: een ‘taboe’. Fractievoorzitter Klaas Dijkhoff, de man die altijd en onafgebroken wakker lijkt te worden op een plek die hij niet kent, nam ook het woord taboe in de mond, na de aankondiging dat ze ‘eruit waren met het pakket aan maatregelen‘. De VVD had al eerder het taboe op de verlaging van de maximumsnelheid laten vallen, zei hij. De Dikke van Dale:
Een taboe doorbreken of ‘laten vallen’ geldt als iets typisch Nederlands. Vrije liefde, homohuwelijk, drugs, voltooid doodgaan. Je zou denken dat je er dus als land na een paar eeuwen behoorlijk doorheen bent, door al die taboe’s. En dat is ook zo. Maar omdat ‘vooruitstrevendheid’ zo’n goede reputatie heeft is dit begrip gewoon losgezongen van een vermeend spreekverbod en gaan betekenen dat je mensen dingen kunt opdringen die ze niet interessant vinden of die gewoon onzinnig en impopulair zijn. Door een onderwerp ‘een taboe’ te noemen kun je rotzooi verpakken als een daad van opoffering voor het collectief: de VVD heeft eigenlijk besloten dat er iets weer ‘mag‘. De schildpaddenrace op alle wegen moét niet maar mág weer. Voor het grote ‘goed’.
De (her)invoering van een lagere snelheidslimiet op de snelweg is én was helemaal geen taboe. Het is gewoon met reden een impopulaire maatregel om automobilisten hun reistijd te verlengen, of (wat er volgens mij meer speelt) hun algehele gevoel van vrijheid af te nemen. Suggereren dat de ‘stikstofcrisis’ noodzaakte tot het overwinnen van een taboe, zeker nu de echte taboes – zoals de invloed van massa-immigratie op de ‘stikstofcrisis’ – nou juist dat blijven, is een manipulatietechniek: een vorm van gaslighting. Door hun eigen VVD-beleid (“wij zijn een vrrrrrroemmmpartij”) drastisch te ‘herframen‘ gaat de burger twijfelen aan zijn eigen waarneming. Ook al denk je van niet, het werkt bij iedereen. Weinig mensen zijn opgewassen tegen de hedendaagse totaalbreuk met de werkelijkheid.
Dan de ‘oplossing’ in een ‘moeilijk dossier’ die het doorbreken van die taboes noodzakelijk maakt: Er wordt vanaf nu 100 km/u gereden op de wegen in Nederland omdat dit een oplossing zou zijn. Die oplossing is, zoals we hieronder kunnen lezen een ‘rotmaatregel’.
Mark Rutte over rotmaatregel om stikstofprobleem aan te pakken:
“Dan kun je niet zeggen ik houd vast aan die 130 terwijl er banen verloren mee gaan. Dat is niet juist besturen. Dat is niet beschaafd. Dat doen we niet in Nederland. En dat zal iedereen aanvoelen.” pic.twitter.com/ihxyhuKlGA
— VVD (@VVD) November 13, 2019
Is het jullie opgevallen dat het initiële probleem door de overdaad aan extreme ‘oplossingen’ die nu tevens ‘rotmaatregelen’ heten (woorden die je gebruikt voor psychiatrische patiënten) de laatste weken naar de achtergrond is geraakt?
Wie vraagt zich in een straat vol hulpdiensten, zwaailichten en blaffende politiehonden af of er niét iets aan de hand is? Niemand. Het probleem is hiermee een gegeven. Het kan ter plekke erg of minder erg zijn, maar niemand twijfelt nog dat er een probleem ís. Het ‘stikstofprobleem’ krijgt een lichaam in de werkelijkheid. Zo tuigt de VVD het op. Het manipuleren van de werkelijkheid blijkt uit het ververwijderde en willekeurige verband tussen hét probleem en dé oplossing en de onmogelijkheid om de fouten aan te wijzen.
Een achterliggend groter en hoger belang verstoppen achter paniek en superhelden-taal is een beproefde Sovjet-achtige methode, die nog niet eerder zo schaamteloos werd toegepast. En de verwarring die er in de hoofden van mensen ontstaat door de complexiteit (die Rutte ook vaak zo noemt om dat gevoel te bevestigen) maakt het publiek ontvankelijker voor nog meer onzin. Een collega van een kennis had het over ‘het feit dat Duitsland groter is en dat het dus logischer is dat ze daar nog harder mogen rijden’. Dit was blijkbaar ergens op het journaal geweest. De opmerking geeft blijk van cognitieve dissonantie, een poging de propaganda te rijmen met de werkelijkheid.
Het ‘stikstofprobleem’ moet wel heel erg zijn, denkt die collega, als de oplossing zo radicaal is. Waarom zouden ze anders het land in chaos storten! Ook Claudia de Breij hoorde ik ergens laatst zeggen dat als je leider van een land bent je “dus wel heel goed moet zijn”. Ze zien niet eens hoe tegenstrijdig het is wat ze zeggen. In dezelfde adem halen ze Trump en Poetin onderuit, en weten ze alles over mensen die ze nog nooit hebben ontmoet.
Het echte probleem is een ondoorgrondelijke subrealiteit van modellen, grafieken, doelstellingen en agenda’s van een kleine elite, wordt onder een laag van technische details over methaan, stikstof, koolstofdioxide en ammoniak begraven en als een soort marteling ingezet. Zure regen in de jaren ’90, dat was nog easy! Nu wil je gewoon vooral door met je leven – hoopt de VVD.
En dan ‘Nederland op slot‘ en verlies van banen: pure chantage. Er is geen enkel rationeel argument voor een Nederland achter een slot als we niet naar de pijpen dansen van een boekhoudkundig pseudo-probleem. Als Nederland op slot gaat is dat door de eigenhandig gecreëerde chaos van Rutte B.V. zelf, die ons filiaal vol nuttige idioten gefuseerd moet krijgen met de multinationals en moederbedrijf EU. En zijn chaos is niet de onze. Zijn chaos is als we niet allemaal meebuigen en de leugens tot ons diepste wezen laten doordringen, waar ze ons machteloos maken en passief.
Tot slot zegt Rutte, ‘dat zal iedereen aanvoelen‘: Wederom gaslighting. ‘Ik ben als een waanzinnige dit land in een chaos aan het storten en als je weigert dat te accepteren of dat anders ziet, ligt dat aan jou. Dan heb jīj het niet goed aangevoeld! En ben jij de enige.’
Ik ben niet overgevoelig voor politieke spelletjes, laat ik dat nog even benadrukken. Het kan mij niet schelen dat politieke partijen hun eigen agenda’s hebben, dat ze die voor een deel buiten het oog van het publiek houden en bepalen. Het kan mij niet schelen dat partijen zich in allerlei taalkundige bochten wringen om kiezers te verleiden en zelfs misleiden. Het kan me wel schelen dat de VVD dit samen met het kabinet en de gecontroleerde oppositie op zo’n massale schaal en indoctrinerende wijze doet, buiten het oog én over de ruggen van het electoraat. We zijn buitenspel gezet én wisselgeld in dat spel. Dat is onacceptabel en onhoudbaar. Een ‘rotsituatie’ op zijn minst.

Ik ben jurist/journalist en schrijf vrijpostig en grondig over de grote thema’s van deze tijd. Met belangstelling of plezier gelezen? Doe een donatie voor het vrije woord. Dank!