“Van alles wat in de coronajaren verloren is gegaan, wat zou je het liefst weer terug willen”, vroeg de Amerikaanse advocaat en schrijver Michael Senger onlangs op Twitter. Senger publiceerde vorig jaar een onthullend boek over de lockdowns, meer specifiek over het Chinese beleid dat een blauwdruk voor het westen bleek. Hij verbaasde zich hoe dit beleid kritiekloos en zonder enige wetenschappelijke basis werd overgenomen.
Maar over die zaken wil ik het nu niet hebben. Je kunt maar zo vaak evalueren, (nieuwe) feiten tot je nemen, verbanden leggen en je nog verbazen. Er treedt momenteel informatiemoeheid op onder brede lagen van de bevolking en dat begrijp ik volkomen. Senger doet dus dit keer aan een ander soort evalueren, een die het verlies adresseert, de verloren hoop en het aangetaste geloof in de mensheid.
The scars that have been left on us by the response to COVID are varied and deep. Underneath the awful statistics lie billions of individual human stories, which are only now beginning to surface. These stories can help us process what we experienced.https://t.co/IyIinZjNop
— Michael P Senger (@MichaelPSenger) February 8, 2023
De antwoorden ontroeren me, omdat ze rijper zijn geworden. Het is niet meer het missen van uitjes, vrijheid, het reizen en op vakantie gaan. Nee, dit: “We krijgen nooit de tijd terug die van ons is afgenomen.”“Er zijn mensen die heel belangrijk voor me waren in de pre-Covid-tijd naar wie ik nooit meer op dezelfde manier zal kijken. Ik heb het respect voor ze verloren en ik vertrouw ze niet. Ze zitten vast in mijn verleden.” “Ik wil mijn algemeen gevoel van hoop over de toekomst terug.” “Ik mis de tijd die ik niet had met mijn moeder, die alleen in het verzorgingshuis zat, waar ik haar niet de steun en zorg kon geven.” “Ik wil de levens terug die vanwege wanbeleid en lafheid verloren zijn gegaan.” “Mijn vertrouwen in de mensheid.” “Alle kleine ondernemingen die niet meer terugkomen.” En deze tot slot: “Ik mis mijn geloof dat de realiteit gemakkelijk te herkennen is.”
Wereldwijd hoor je eigenlijk een beetje hetzelfde. De les die velen leerden, hadden ze liever niet gehad. De buitenwereld komt ongefilterd op hen af, of voelt juist buitenaards, als een andere planeet. Je ziet ook dat mensen zich realiseren dat er meer aankomt. Meer “van dit”.
Over een andere evaluatie gesproken: hoe losgezongen en ploerterig was de reactie van premier Mark Rutte op het meest recente corona evaluatierapport? Op 1 februari debatteerde de Tweede Kamer over het eerste deelrapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Rutte zei dat “sommige uitspraken van kabinetsleden over ongevaccineerden tijdens de coronacrisis als hard zijn ervaren”.
Dat was het. “Een harde ervaring.” En ervaring, zoals we weten, is een subjectief iets. Ik noem dat natrappen, een vorm van secundaire victimisatie. Met het doel (of in ieder geval met het effect) de mensenrechtenschendingen, de leugens en de tegenwerking van critici, de directe schade van maatregelen en ‘het medicijn’ tot de sfeer van de emotie te devalueren. En bovendien doet hij zo alsof die uitspraken geen basis in de werkelijkheid hadden. Rutte heeft op een online congres (eind 2021) gezegd dat hij er in principe hetzelfde over dacht als Hugo De Jonge. Dus dat ongevaccineerden de schuld waren van volle ziekenhuizen en de maatregelen. Dat artsen op hun jasje gespuugd moesten worden en dat hij geen respect had voor ongeprikten. Was het maar bij uitspraken gebleven, wetten werden het!
Door de parlementen gejaagd en zogenaamd tijdelijk, wetten die uitsluiting en leugens in beton goten, straks ook via de aangepaste Wet Publieke Gezondheid. Dus hoezo evaluatie? Met die hardheid die wij “ervaren” zijn zij nog lang niet klaar. Het demoniseren en toedekken van de waarheid is nog maar net begonnen.
Wat Rutte en het kabinet nu doen, alleen al door niet te vertrekken, en te denken dat hun bestaan in Den Haag op de een of andere manier nog aanvaardbaar is, is een bevestiging van wat al die respondenten zeiden in antwoord op Michael Senger. Het zijn de aanhoudende beledigingen, de arrogantie die van halfbakken spijtbetuigingen uitgaat, de leugens, verdraaiingen van de werkelijkheid, een opeenstapeling van inbreuken op ons leven. Deze aardverschuiving in wat wij eerder niet voor mogelijk hielden, heeft ons laten beseffen dat er iets wás, een bijna kinderlijk bestaan, dat nooit meer terugkeert. De nieuwe wereld wordt nu heel snel volwassen, en dat doet pijn. Omdat we écht niet meer allemaal samen en dezelfde zijn.

Ik ben jurist/journalist en schrijf vrijpostig en grondig over de grote thema’s van deze tijd. Met belangstelling of plezier gelezen? Doe een donatie voor het vrije woord. Dank!