Het hele leven is aanstootgevend – Het verwijderen van kunstwerken maakt dat niet anders

De schilderende broers Joep en Jan Gierveld zagen vandaag hun schilderij ‘De Gevangen Liefde’ uit de Rechtbank Almelo, hun woonplaats, verdwijnen. Nou ja, verdwijnen, het is verplaatst naar een werkkamer in het gebouw – ergens waar mensen er geen ‘aanstoot meer aan kunnen nemen’.

Zedenzaak leidt tot weghalen aanstootgevend schilderij uit rechtbank Almelo https://t.co/bohXtr0SaB #rtvoost pic.twitter.com/CxdowI62Bp

— RTV Oost (@rtvoost) 20 september 2018

Metersgroot en prachtig kunstwerk na 26 jaar verwijderd in de rechtbank Almelo. Reden; een bezoeker zou erover geklaagd hebben omdat er een ontblote borst op te zien was. #dieptepunt pic.twitter.com/8TLcKAirdY

— Mr. Rob Oude Breuil (@MrRobOudeBreuil) 20 september 2018

De NOS: “Op het kunstwerk ‘Regelrecht’ is een blote borst van een vrouw te zien. Een vrouw die een zedenzaak bijwoonde in de rechtbank voelde zich gekwetst door het doek en diende een klacht in.”

Er zouden meer klachten zijn geweest. De aanstoot-invuloefening past de NOS feilloos toe. Alsof die klachten iets betekenen zonder de inhoud te kennen.

Voor wie nog niet in een zakje hoeft te blazen na het zien van ‘de borst’ en durft door te lezen: het werk moet ‘de gevangen liefde’ verbeelden. Een vrouw wordt (links) verleid door de duivel, maar weet zich gesteund door iemand met ‘het recht’ in de hand. Een mooi reclamebord voor de rechterlijke macht, zou je zeggen.

Maar nee. ‘Klachten.’ ‘Een klacht indienen.’ Een formulier invullen wellicht. Daar de tijd voor nemen. Vanwege Aanstoot in Almelo. Het puriteinse leven – waarin rokken opgemeten worden en alleen gecensureerde versies van Shakespeare toegestaan zijn – lijkt via een omweg zijn terugkeer weer aan te kondigen. Maar ditmaal is de zuivering van alles wat naakt, onzedig en ongepolijst is een soort haastklus, uitgevoerd door klachtbehandelaars en vergadermutsen die al hun gevoel voor gezamenlijke waarden, traditie en principes hebben vervangen met kwetsangst en daarom maar inbinden.

Een paar klachten en de vrouw met de borst hangt er na bijna dertig jaar niet meer. Het bericht ging rond op social media, via NOS, TPO en andere kanalen. De borst is nu problematisch, weten beroepsklagers. Dus maak je borst maar nat.

En dat verhaal over de achtergrond van de klacht, die zedenzaak, wat doet dat ertoe, denk ik dan? Moet ik er dan meer begrip voor opbrengen? Want nu krijg ik een bittere smaak in mijn mond: dat de rechtbank Almelo zout in iemands wonden strooit!

Zo kunnen we wel aan de gang blijven. De hele rechtsgang als slachtoffer (als dader ook trouwens) is intens, emotioneel geladen en stressvol. De zaak zelf, de feiten, bijzonder onaangenaam (weet ik als ex-advocaat). Er komen foto’s voorbij, medische rapporten, psychologische rapportages en het verweer van de verdachte(n), confrontaties daarmee, vragen van officieren en rechters, soms botte opmerkingen van advocaten.

Maar een borst op een schilderij is ‘aanstootgevend’?!

Het hele leven is aanstootgevend.

Zeker binnen de rechtbank, waar alle ellende door kille procedure formaliteiten nog wat dragelijk wordt, maar ook daarbuiten – waar de werkelijkheid tegenwoordig dag in dag uit van de wand wordt gehaald.

Je kunt weghalen wat je wilt, maar de lijst van stof, de plek waar het kunstwerk hing en de feiten over ons bestaan zullen te zien blijven, maar dan zonder de schoonheid van het werk, van de waarheid over alle kanten van het leven.