0 Items
€0,00

Was ist los in Deutschland? – Verslag van een gedesoriënteerde en hysterische samenleving

11 januari 2019

De hashtag #NazisRaus is al de hele week trending op Twitter in Duitsland en de media (links en rechts) raken er niet over uitgepraat. Een ‘Shitstorm‘ blijkt ook een Duits woord, leerde ik.

Waar komen plotseling al die Nazi’s vandaan, die neergeslagen en uitgezet moeten worden? “Waar moeten ze heen?” grappen sommigen. Overigens niet landskomiek Jan Böhmermann, die een paar jaar terug door Turkije in Duitsland voor het gerecht werd gedaagd voor een smaadgedicht. Ook hij twitterde braaf “Nazis raus”.

Bovenop de gebruikelijke, door Angela Merkel zorgvuldig geregisseerde en openlijke afkeer van de rechts-populistische AfD, ‘Wutbürger’ en nationalisme an sich is nu een op een massapsychose lijkend mantra ingezet: ‘De’ nazi’s moeten eruit. Dat een AfD-parlementslid zwaar mishandeld werd maandagavond na een nieuwjaarsborrel in een parkeergarage gaf de Shitstorm nog extra cachet, en niet alleen uit extreem-linkse hoek. Haat lokt haat uit, was de impliciete boodschap van Die Linke voorman Cem Özdemir. De mishandelde AfD’er, ondernemer en nota bene getrouwd met een Turkse, kreeg geen bloemen op zijn ziekenhuisbed, maar de verwensing ‘Nazi’. Het laatste restje beschaving is bij links bruut weggetrokken.

Het tribale gedrag zou zomaar overgewaaid kunnen zijn uit De Verwarde Staten van Amerika, ware het niet dat, nou ja, angst voor nazi’s en de instrumentalisering van die angst toch echt Duits cultureel erfgoed is. Volgens filosoof Peter Sloterdijk gaat het zover terug als de jaren dertig van de vorige eeuw en meer in het bijzonder het devies van Moskou dat de sociaal-democratie in het Westen ‘sociaal-fascisme’ was: “Daarmee werd de begrippen-oorlog een feit. De huidige sporen daarvan zitten nog altijd in hoofden van mensen, al kennen ze de oorsprong niet meer.” Zo kon het gebeuren dat via de Duitse 68’ers conservatieven en liberalen, extremen werden. Sloterdijk: “Zoveel voorstellingsvermogen zou een Zwitserse democraat nooit kunnen opbrengen.” Ook de joodse columnist Henryk Broder zit er denk ik niet ver naast als hij zegt dat “hoe langer Hitler dood is, hoe banger ze hier voor hem worden.”

Het begon deze week met de “Nazi’s raus”-tweet van een ZDF-journaliste, Nicole Diekman, voor wie vervolgens minister van Buitenlandse Zaken (voormalig censuurminister) Heiko Maas, op de bres sprong. Het moet volgens hem “vanzelfsprekend zijn om ‘Nazi’s eruit’ te kunnen zeggen”. De Duitse overheid is bovendien ‘solidair’ met deze constructieve bijdrage aan het debat, die bij velen in het verkeerde keelgat schoot. En terecht. De democratie verliest elke dag meer van haar geloofwaardigheid, traditionele partijen hun aanhang, media hun lezers en kijkers, de regering elke vorm van respect, maar nee, een spookjacht op Nazi’s vinden de bovenbazen de beste richting.

“Ja maar, hoe kun je nou vóór Nazi’s zijn?” Zulke, ook minder aardig geformuleerde hersenscheten kwamen voorbij in mijn timeline. Van mensen die alleen maar denken aan hoe ze ver weg van die beschuldiging kunnen blijven en (druk met zichzelf) niet zien wat dat woord in 2019 behelst. Schelden met ‘Nazi’s raus’ is je openlijk voegen bij het kamp dat elke vorm van oppositie, alsof we hier in Moskou of Turkije wonen, wil vernietigen. ‘Nazi’s raus’ schreeuwers zijn Duitslands morele stoottroepen. Risicoloos (gesteund door de regering) voegen ze zich in de nooit verdwenen Staatsraison no. 1: Der Kampf gegen den Faschismus. Het is 100% Haltung en methode, met bestrijden van het kwaad, of ‘extreem-rechts’ heeft het niets te maken. Integendeel.

De ZDF-journaliste zei in haar tweet immers ook dat voor haar ‘iedereen die niet de Groenen steunt’, een Nazi is. Dat kun je beschouwen als ironie, behalve dat de ironie tegelijk de diepere waarheid is. Om te beginnen bestaat links in Duitsland alleen nog uit Groene Politiek – de enige ware, zuivere leer – die niet over politiek gaat maar geldt als iets universeels — als de moraal van de heersers en overheersten. Concrete aanwijzingen daarvoor zijn de neergang van de sociaal-democraten (SPD) en hun geflirt met Antifa (wat momenteel allemaal aan het licht komt), de moeite die het Vrij Links-achtige initiatieven kost om nog een factor van belang te worden (via de verwaarloosde belangenbehartiging van de onder- en middenklasse).

Het beste bewijs is wel de verlinksing van Angela Merkel en het politieke centrum als geheel. Alles wat zij in het proces achterliet werd verdacht gemaakt. Merkel heeft in haar drie regeerperiodes steeds elke inhoudelijke kritiek op haar beleid in diskrediet gebracht, of het nou de Energiewende betrof, de vluchtelingenpolitiek of de boodschap dat ‘de Islam bij Duitsland hoort’. Elke politieke tegenstander die ze kon gebruiken betrok ze in haar cirkel en de rest werd staatsvijand. Ze werd haar eigen ‘tegenstander’. Want eind 2003 zei ze in een speech tijdens een partijdag in Leipzig (toen nog alleen als voorzitter van de CDU) nog:

“Sommige van onze tegenstanders kunnen het niet laten om onszelf in de extreemrechtse hoek van het immigratiedebat te plaatsen, simpelweg omdat we in het kader van immigratie de aandacht vestigen op het gevaar van parallelle samenlevingen. Dat, beste vrienden, is de hoogste vorm van leugenachtigheid. En zo’n hypocrisie zal als een kaartenhuis instorten. Daarom zullen we blijven aandringen op een gereguleerd beheer en beperking van immigratie.”

Ze snapte de tactiek die ze later zou meesteren. Ook de media verloor, blind gemaakt door haar vrouwelijke, moederlijke, (zogenaamd) anti-autoritaire aanpak, haar kritische oppositie-rol en adopteerde onnadenkend het neo-stalinisme dat van schimmen vijanden maakt en de macht haar gang laat gaan. Het begrip ‘Nazi’s’ wordt door hen, door “infantiele volwassenen gebruikt, op redacties, in politieke partijen, die niet nadenken over wie de criminelen tijdens het nationaal-socialisme werkelijk waren,” schrijft de hoofdredacteur van het rechtse Tichy’s Einblick deze week. “Zes miljoen doden, vervolging, moord, doodslag, angst, verwoesting. Dát staat voor ‘Nazi’.” En vandaag?

‘Nazi’ is, volgens de vele geopende ogen in Duitsland, het instrument voor de heersende macht en haar handlangers om iedereen die wat (anders) vindt de mond te snoeren. Zelfs onzin onzin noemen is al verdacht en ‘extreem’. En belangrijker: het wordt nooit precies duidelijk (gemaakt) waar de grens ligt.

De praktijkvoorbeelden van deze agressieve stigmatiseringscampagne stapelen zich op. De door oud-Stasi medewerkers gerunde ‘Amadeu Antonio Stichting’ in Berlijn ontwerpt bijvoorbeeld voorlichting voor het ministerie van Onderwijs. Onlangs verscheen het advies aan leerkrachten in het basisonderwijs om meisjes met blonde vlechten en jongens met kort haar als ‘Anfangsverdacht’ aan te merken. Vroeg verdacht dus. Stasi-historicus en directeur bij de oud gevangenis Gedenkstätte Berlin-Hohenschönhausen,  Hubertus Knabe, luidt over zulke inzet van (IM-)methoden en intimidatie van andersdenkenden al langer de alarmklok. Niet geheel toevallig moest hij in 2018 zijn functie als directeur neerleggen wegens een vage, onpersoonlijke #MeToo beschuldiging die hij met succes aanvocht bij de rechtbank. Toch vertikte het linkse stadsbestuur in Berlijn hem te laten terugkeren naar zijn werk. (Grond)wet, rechtspraak en goed bestuur blijken dus al afwezig waar de Merkel-inquisitie en de meute regeert. En waar eindigt dit? Dat is een vraag die ik regelmatig krijg.

Om te beginnen zie ik de meute openlijker (en eerlijker) worden in hun blinde haat voor ‘rechts’, andersdenkenden en de dreiging die het vormt voor hun ‘gelijk’. Die openheid is waarschijnlijk een afspiegeling van de mate van bescherming die de elite biedt, een elite die in die trend in feite groen licht geeft voor de groei van geweld – in aantallen incidenten én in hevigheid – en die ook ondersteund, zoals we deze week zagen. Dus óók openlijk. De linkse haat voor rechts zal zich dus manifesteren in het gedrag waar ze rechts van beschuldigen. Hiervoor heb ik nog een diepere verklaring.

Ik noemde in het begin al even de massapsychose, die natuurlijk nog niet geheel verklaard is door de inzet van ‘#Nazisraus’ als politiek middel alleen. Ik heb dus ook gezocht naar verklaringen waarom men er zo massaal in meegaat. Voor velen is het “wegbashen van de AfD” (en iedereen die hen niet haat) een ritualisering, of wellicht zelfs uitdrijving van het Kwaad, met een onbestemd en anoniem offer: de rechtsmens. Heel soms vind je eerlijke verklaringen letterlijk uitgeschreven zoals hier:

“Als wij ‘Nazi’s raus’ twitteren externaliseren we vijandige tendensen,” schrijft deze vrouw. “We doen alsof de nazi’s anderen zijn, die niets met ons te maken hebben. Maar eigenlijk moeten we zeggen: wat is de nazi in ons? Die moeten we uitdrijven. Met deze slogan doen we echter alsof dat al gebeurd is.” Dat sluit goed aan bij wat Sloterdijk en Broder zeggen, en vele historici en psychologen. ‘De Nazi’ is niet verwerkt, niet gevangen en niet ontmaskert. “Nazi’s raus” zou zomaar eens een projectie kunnen zijn van alles wat er aan frustratie en zelfhaat is achterbleven, na bijna honderd jaar begrippenoorlog in plaats van zelfreflectie.

Als er iets ‘raus’ moet uit Duitsland, dan is het wel die staat van constante pijn en oorlog met het zelf. Want het wordt er allemaal niet beter op zo.