Full blown stasi

Duitsland is gestart met een landelijk adviescentrum (lees: een kliklijn) voor complotdenken. De oprichting van het Beratungskompass Verschwörungsdenken “is een belangrijk onderdeel in de holistische strijd tegen extremisme en desinformatie”, aldus federaal minister van Binnenlandse Zaken Nancy Faeser.

Je zou zeggen dat ze wel iets anders aan hun hoofd hebben, de sleutelfiguren in de nieuw te vormen Duitse coalitie. Een zoveelste aanslag in Mannheim, de steeds grimmiger wordende verhouding met de Verenigde Staten, de onverkoopbare plannen om het grondwettelijke schulden­plafond los te laten – onder andere om het leger weer op de been te krijgen! Je verzint het niet.

Rijdend door de mist trappen de usual suspects nog eens flink op het gaspedaal, want een afslag nemen en de kaart en het gebied van het economische en ideologische slagveld nog eens goed bekijken, kunnen ze niet. En toch, je zou dus zeggen dat in al die constellatie bijvoorbeeld de ‘strijd tegen rechts’ even minder belangrijk is, om niet te zeggen nadelig voor de toch al broeierige, ontevreden sfeer. Behalve natuurlijk als je er genoegen in schept om boven op het breken van verkiezingsbeloften (om iets te doen aan de massa-immigratie bijvoorbeeld) na te trappen en, waarom niet, full blown stasi te gaan! Het zijn verwarrende tijden, maar aan de andere kant was het meekijken in de gereedschapskist van een elite in het nauw nog nooit zo gemakkelijk.

Een hoofdpersoon in die strijd tegen dissidenten, die nu ‘extreem-rechts’ heten, is Nancy Faeser (SPD), een Karen van jewelste. Er wordt al gespeculeerd dat ze in een nieuwe regering weer minister wordt. Dat was ze al drie jaar bij Binnenlandse Zaken, waar ze vanaf dag één in het gunstigste geval slechts symboolpolitiek bedreef (messen in de publieke ruimte mochten niet meer maximaal twaalf, maar zes cm lang zijn bijvoorbeeld) en in het ongunstigste geval onbeschaamd haar pijlen richtte op andersdenkenden die de ‘binnenlandse veiligheid bedreigden’.

Haar voornaamste functie bestond er uit een clusterbomcampagne tegen de liberale kern van de democratische rechtsstaat te voeren. Niet subtiel maar hardhandig. Zo liet ze invallen doen bij het ‘nieuw-rechtse’ magazine Compact, waarbij andere media vooraf getipt werden zodat hoofdredacteur Jürgen Elsässer, vroeg in de ochtend, op beeld in kamerjas, effectief geschandpaald kon worden. Compact overleefde het tijdelijke verbod en bracht zelfs een editie genaamd de ‘Nancy’ uit, een briljante tegenreactie. De Duitse rechter floot Faeser terug vanwege haar ondermijning van de persvrijheid en ook talloze gerenommeerde advocaten hebben haar gewezen op de onrechtmatigheid van haar plannen. Maar ze lijkt er duidelijk niet van onder de indruk, weiter so!

Nancy Faeser is een linkse recidivist op het gebied van het ontmantelen van fundamentele rechten. Steeds weer grijpen vrijheidshaters naar controle en machtsmiddelen, liefst zo manipulatief mogelijk. Haar partij was de grootste verliezer in de laatste verkiezingen, maar omdat Friedrich Merz (CDU) nog liever het land het ravijn in stort dat met de AfD regeert, krijgt Faesers partij opnieuw macht en praatjes. Vandaar dat zij en verschillende linkse NGO’s nu een adviescentrum (lees: een kliklijn) openen voor mensen die “vermoeden dat een familielid of vriend complottheorieën verspreidt”. Zij stelt dat “deze theorieën de samenleving verdelen en het vertrouwen in de democratie ondermijnen”. En zelfs kunnen aanzetten tot geweld. ‘Afwijkende personen’ worden dus bij voorbaat al gebrandmerkt als gedachtecriminelen. Al het blauwharige tuig van de richel, wat zich vastkleeft aan wegen en schilderijen is geen probleem, en ook moslimfundamentalisten die in de straten van Hamburg roepen om een kalifaat zijn geen bedreiging voor de macht van Faeser. Want dat is waar we het over hebben.

Ik ga hier alles wat evident mis is met een kliklijn overslaan. Laat ik vooral het belangrijkste punt maken: als een staatsapparaat het op families gemunt heeft, dan ben je honderd procent totalitair bezig. Dan hebben we het niet over “totalitaire trekjes” wat ik dan wel eens lees, of “autoritair” gedrag. Zulke plannen raken direct aan de kern, aan het koude hart van het totalitarisme: het isoleren van het individu. Banden doorsnijden tussen vrienden en familieleden is daarin de apotheose. Een bevolking hersenspoelen en demoraliseren is niet voldoende. In een totalitaire linkse geestesgesteldheid worden “afwijkende personen” (eerst) behandeld als willoze “slachtoffers” van hun waanideeën, een toestand die vervolgers, klikspanen en rancuneuze sneuneuzen sterkt in hun gelijk, hun morele status en gehoorzaamheid aan de staat. Wie denkt bij de overheid te moeten zijn om een oom of zus aan te geven voor ‘verkeerde’ opvattingen, is zelf al gebroken. Hun slachtoffer ook breken maakt het kwaadaardige klusje af.

Ik las onlangs een stukje uit een boek hierover van Susanne Schädlich, de dochter van de Oost-Duitse schrijver en dissident Hans Joachim Schädlich. Zij werd nietsvermoedend als kind uitgehoord en verraden door haar oom, die zich voordeed als een ‘echte gentlemen’, maar zijn broer Hans Joachim die was gevlucht naar het westen het leven zuur wilde maken. In het stasi-dossier wat zij pas veel later inzag, stond te lezen: “1984 Mission erfüllt. Familie zerschlagen. Eltern unschädlich gemacht”. Oftewel: “Ouders onschadelijk gemaakt”.

Ik heb tentoonstellingen hierover bezocht in Berlijn, slachtoffers van de stasi gesproken. Het patroon is steeds hetzelfde, de psychologie is niet anders dan nu. Een ziekelijke pathologie aan de top wil de controle uitoefenen over het individu. Omdat dit de aard en het eigenlijke doel van de totalitaire pathologie is: tot in de diepste geledingen doordringen. Het licht uitdoen bij de mensen. De belangrijkste troost in zo’n systeem is wel dat wat écht regeert bij de Faesers: de onmacht. De angst voor het licht, en het ontwaken van de massa. De afhankelijkheid van onze menselijkheid en humaniteit is wat deze boevenbende – opnieuw – ten val zal brengen.

Artikel uit De Andere Krant.