Duitse verkiezingen én Vance: een catastrofe voor de politieke elite in Europa

Aanstaande zondag zijn in Duitsland de landelijke verkiezingen. Voor de gevestigde partijen (CDU/CSU, SPD, Liberalen en de Groenen) staat er veel op het spel. De schrik zat er al behoorlijk in na de afgelopen deelstaatverkiezingen in het najaar van 2024. Toen werd de ‘rechts-radicale’ AfD in de voormalig oostelijk deelstaat Thüringen zelfs de grootste partij. Deze week ben ik in Thüringen, Erfurt en omgeving, om de stemming op straat te peilen en AfD ‘spitzenkandidaten’ te ontmoeten.

Ook in Saksen en Brandenburg behaalde de AfD een grote overwinning. Landelijk zal het zo’n vaart niet lopen, maar de partij van Alice Weidel zit CDU-chef Friedrich Merz wel behoorlijk op de hielen. Het aantal zetels, en de verschillen tussen partijen, zowel in omvang als ideologisch zijn echter onderschikt geworden aan een grotere issue: de politieke impasse waar een gevestigde orde op afkoerst met de instandhouding van de zogenaamde ‘Brandmauer’, het cordon sanitaire.

De politieke eensgezindheid in Duitsland over een verbod met rechts te regeren staat onder hoge druk. Een druk waaronder geen enkele partij het zich kan veroorloven te bezwijken, maar die ook een groter probleem heeft uitgenodigd: de toorn van de Verenigde Staten. Vicepresident JD Vance liet niets over van de uitgeholde “values based order” in zijn speech in München. Hij liet niets over van de schijnvertoning die Duitsland onder de goedkeurende blik van de deep state Democraten (Obama, Biden) decennialang met Angela Merkel kon opvoeren. Die van gedeelde waarden, liberale rechtsorde en “vrijheid” zelfs (de titel van Merkels onlangs uitgebrachte memoires).

Disney Duitsland ist nicht mehr. De Schein und Sein van de Duitse politieke elite die de werkelijkheid buiten de kasteelmuren probeert te houden is steeds moeilijker te handhaven. Voor een ‘rechts-extreme’ AfD kun je nog wel de ophaalbrug ophalen, maar een omsingeling van VS, Rusland en andere machten in de wereld is van een andere orde. Hoe gaan de Duitse ‘Altparteien’ zich staande houden, is de vraag die ik wil beantwoorden.

Volg daarom mijn trip naar Duitsland en het verslag over de Duitse verkiezingen deze week ook op Instagram @sietskebergsma en X @SBergsma. Deze week zal ik hier ook in mijn Bakkie uitzending bij stilstaan. Steun mijn werk, juist nu, jullie bijdragen zijn onmisbaar in deze roerige tijden.